کد مطلب:106710 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:154
[صفحه 413] (هرگاه دنیا به كسی رو آورد نیكیهای دیگران را به او عاریه می دهد و هرگاه از وی روی برگرداند نیكیهای خودش را نیز از او می ستاند). مقصود امام (ع) آن است كه هرگاه دنیا برای فراهم آوردن وسایل خوشبختی دنیوی، با جاه و مال بر گروهی روآور شود، مردم به آنها توجه پیدا می كنند و به خاطر علاقه و دلبستگی به دنیا، با هر وسیله ی ممكن به ایشان نزدیك می شوند، و اینان در نظر مردم خوب جلوه می كنند، در نتیجه اوصاف خوبی را كه در دیگران است- هر چند كه در حقیقت آنطور نیستند- برای آنها به عاریه می گیرند، بطوری كه نادان را به داشتن علم، و اسرافكار را به داشتن سخاوت، و بی باك را به دلاوری، می ستایند، و همچنین، آدم پررو و بی حیا را به داشتن ظرفیت و خوشخویی معرفی می كنند. و چه بسا كه روآوردن دنیا به ایشان نیز باعث آمادگی آنها برای كسب كمالات نفسانی و ملكات برجسته ای می گردد كه- هر چند كه آنان قبلا شایستگی برای هیچ یك از اینها را نداشتند- این كمالات صفات خوبی برای افراد پیش از آنها بوده است. و احتمال دارد كه مقصود از این نیكوییها، خوبیهای دنیوی از قبیل مركب سواری، لباس، شكوه و حسن سیاست و تدبیر باشد، و این مطلب روشنی است. ع اریه بودن اینها نیز به اعتبار ناپداری اینهاست. و همچنین وقتی كه دنیا- برحسب فراهم آمدن وسایل بدبختی- بر گروهی پشت كند، در برابر چشم مردم بد جلوه كنند، بطوری كه اگر فردی از آنها دارای فضیلتی هم باشد، مردم آن فضیلت را انكار و او را برخلاف آن معرفی كنند، اگر در دنیا پارسا باشد، او را به ریا و سمعه نسبت دهند، و اگر خوشخوی باشد به سبكی و بی حیایی معرفی كنند، و اگر شجاع و دلیر باشد او را به بی باكی و دیوانگی نسبت دهند. و این برگشت دنیاست كه در حقیقت خوبیهای خود را از آنان سلب كرده است، چه بسا كه بدین وسیله شخص دارای فضیلتی آماده ی رها كردن و یك سو نهادن فضیلت شود و متخلق به خوبی مخالف آن گردد، به حدی كه بطور كلی فضیلت از او رخت بربندد.
صفحه 413.